تون دوکتور محضير محمد تله مڠعمومکن ڤنوبوهن سبواه ڤرتي ڤوليتيک باهرو اونتوق ممباوا واده ڤرجواڠنڽ. ممنوروت بلياو⹁ ڤرتي ترسبوت اکن دتراجوءي اوليه انقڽ⹁ مخريز دان باکل منجادي کواس کتيݢ دالم ڤوليتيک نݢارا.
بلياو مندقوا باهوا ڤاس تيدق برسيکڤ اسلاميک⹁ امنو تيدق لاݢي سڤرتي زمان بلياو مميمڤينڽ⹁ دان ڤ.ڤ.ب.م. تيدق لاݢي مننتڠ نجيب رزاق. اڤاکه اسڤيراسي بلياو اداله اونتوق مڠݢنتيکن کسموا ڤرتي٢ ملايو اين اکن دبري مندت اوليه رعيت؟
ساي ترلالو منته اونتوق ممباچ لڠکه ڤوليتيک تون دوکتور محضير تتاڤي ساي مليهت هاڽ اد دوا چارا اونتوق ڤرتي باهر اين ممݢڠ تمڤوق کواس⹁ ڤرتام منڠ بسر دان کدوا چوبا منجادي ڤڠوبه کأداءن اتاو “king maker“.
ۏيسي ڤرتي باهرو بلياو اݢق ݢينريک⹁ ياءيتو اونتوق ممڤرجواڠکن هک سموا کاوم. ايتله يڠ دجنجي اوليه همڤير سما ڤرتي سماس ڤيليهن راي. مک اونتوق منداڤت سوکوڠن ڤادو سلوروه رعيت مليسيا⹁ تون دوکتور محضير هاروس منچاري فورمولا يڠ برکسن دان بلياو ممڤوڽاءي کورڠ درڤد تيݢ تاهون اونتوق مڠاتور لڠکه.
بردسرکن ريکود ڤيليهن راي دمليسيا⹁ لازيمڽ اکن اد هاڽ دوا کواس بسر ڤوليتيک يڠ برجاي منداڤت کروي يڠ باڽق دسمنانجوڠ مليسيا⁏ مانکالا کواس کتيݢ بياساڽ تيدق داڤت منڠ بسر.
ڤد مولاڽ⹁ کواس اوتام اداله ڤريکتن⹁ مانکالا کواس کدوا اداله ڤاس⹁ سلڤس ايت کواس کدوا برتوکر منجادي ڤرتي تيندقن ديموکراتيک ﴿دي أي ڤي﴾⹁ دان ستروسڽ باريسن الترناتيف يڠ کموديانڽ منجادي ڤاکتن رعيت دان کيني ڤاکتن هارڤن.
نامون⹁ اد دوا کيس دمان کواس کتيݢ تله منونجوقکن ڤريستاسي يڠ سيݢنيفيکن⹁ ڤرتامڽ اداله دالم ڤيليهن راي عموم ک-3 ﴿ڤ.ر.ع. 3﴾ ڤد تاهون 1969 ياءيتو ڤيليهن راي ڤرتام باݢي ڤرتي دي أي ڤي⹁ اڤابيلا مريک ممڤروليهي سباڽق 13 کروسي دان ملبيهي ڤاس يڠ هاڽ منداڤت 12. کدوا ايله دالم ڤ.ر.ع. 8 اڤبيلا سماڠت 46 برݢابوڠ برسام ڤاس.
ڤرسوءالن ستروسڽ ايله براڤکه بيلاڠن کروسي يڠ باکل دتنديڠي اوليه ڤرتي باهرو تون دوکتور محضير ننتي دان اڤاکه ڤاکتن هارڤن اکن ممبري لالوان موده کڤد ڤارتي اين اونتوق منڠ دالم ببراڤ کروسي سلامت مريک؟
ڤد ڤ.ر.ع. 14 کتيک برݢابوڠ ممبنتوق کواس ڤوليتيک کدوا برسام ڤرتي ڤمبڠکڠ لاءينڽ⹁ ڤرتي ڤ.ڤ.ب.م. يڠ دتوبوهکن اوليه تون دوکتور محضير تله ممناڠي 13 کروسي. جوسترو⹁ ممنداڠکن ڤرتي باهرو تون دوکتور محضير اين اداله ڤرتي سرڤيهن درڤد ڤ.ڤ.ب.م.⹁ سچارا لوݢيکڽ مريک هاڽ بوليه ممڤروليهي سباڽق 13 کروسي سچارا ماکسيموم جيک برتانديڠ دالم ڤ.ر.ع. 15 سباݢاي کواس کتوݢ تنڤ سوکوڠن ڤرتي٢ لاءين.
اوليه ايت⹁ مريک ڤرلوکن ساتو فاکتور يڠ کوات اونتوک مڠاليه اوندي درڤد ڤريکتن ناسيونل دان ڤاکتن هارڤن کڤد ڤرتي باهرو اين اونتوق کمنڠن يڠ بسر. فاکتور تون سهاج موڠکين تيدق چوکوڤ باݢي ڤرتي باهرو اين اونتق ممناڠي ڤيليهن راي مسکيڤون تله اد سبيلڠن ڤميمڤين دان اهلي٢ ڤ.ڤ.ب.م. يڠ تله منيڠݢلکن ڤ.ڤ.ب.م. دمي سوکوڠن مريک کڤد تون دوکتور محضڽر.
ريکود ڤيليهن راي کچيل سجق ڤ.ر.ع. 14 ممڤرليهتکن باهوا ڤرتي ڤ.ڤ.ب.م. دباوه ڤيمڤينن تون دوکتور محضير تله هيلڠ کدوا٢ کروسي مريک دالم ڤ.ر.ک. يڠ مريک تنديڠ⁏ مله مريک تله کاله تروق دالم ڤ.ر.ک. تنجوڠ ڤيءاي.
دالم ڤ.ر.ک. چيني بارو٢ اين⹁ چالون يڠ دسوکوڠ تون دوکتور محضير بوکن سهاج کاله تتاڤي تله هيلڠ واڠ ديڤوسيت. مله ڤرتي واريثن جوݢ تله کله دالم ڤ.ر.ک. کيمانيس.
تيدق موده باݢي ڤرتي باهرو تون دوکتور محضير اونتوق مڠوبه لنسکڤ ڤوليتک نݢارا تنڤ برݢابوڠ برسام کواس ڤوليتيق يڠ لبيه بسر⹁ کچوالي جيک ڤرتي اين ممبوات ڤرجنجيان برسام ڤاکتن هارڤن سوڤاي دبريکن لالون موده اونتوق منڠ والاوڤون مريک تيدق برݢابوڠ سچارا رسمي.